Đền Hàn Sơn Phong Mục Mẫu Thoải Đệ Tam ở đâu thờ ai..?
Đền Hàn Sơn Phong Mục Mẫu Thoải nằm tại làng Phong Phục, xã Châu Lộc cũ (nay là xã Triệu Lộc), huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa bên dòng sông Lèn tách ra từ Sông Mã tạo tạo thành một ngã ba sông với dòng nước chảy xiết giáp với 5 huyện: Hà Trung, Hoằng Hóa, Hậu Lộc, Vĩnh Lộc và Yên Định với nhiều truyền thuyết lịch sử “Đất Thanh kê ngũ huyện”, tức là chỉ một tiếng gà gáy là nhân dân cả 5 huyện đều nghe. Đền Hàn Sơn gắn liền với truyền thuyết Mẫu Thoải Đệ Tam và Cô Bơ (hay Cô Ba) giúp tướng quân Lê Thọ Vực đánh quân Mạc xâm Lược. Đây là khu vực rất nhiều di tích như đền Quan Giám Sát, đền Cô Tám, đền Cô Đôi…
Sự tích Đền mẫu Hàn Sơn gắn liền với Mẫu Đệ Tam Thoải Cung
Theo truyền thuyết ghi lại vào thời nhà Vua Lê Thánh Tông năm Hồng Đức (1460- 1497) thì vùng biên ải Ba Bông “Rừng thiêng nước độc” với dòng sông Mã, sông Lèn được Thái Úy Lê Thọ Vực với chức “Sùng Quốc Công” cai quản. Trong lần giao tranh với quân Mạc cam go cả 2 bên chưa phân thắng bại. Đêm đến Tướng quân đã nằm mơ thấy một người con gái mặc xiêm y trắng trên mây giáng xuống ngã Ba Bông, rẽ nước bước lên kiệu võng mà nói rằng: “Hãy lui quân về Nhị Sơn hạ thủy mà vây hãm, lên núi Thạch Bàn mà cầu Mẫu thoải tất ứng linh”.
Biết mình đã được thánh thần trợ giúp, danh tướng dẫn quân xuôi về Chí Thủy (Thác Hàn Sơn bây giờ) dâng lễ cầu Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ rồi bố trí quân binh mai phục. Ứng báo của Mẫu cho kế phá giặc là lấp đá chặn dòng chờ thủy triều dâng, làm nghi binh nhử giặc vượt qua bãi đá ngầm, khi nước thủy triều xuống thì tổng lực phản công, thuyền giặc rút chạy bị vấp vào bãi đá ngầm, lật nhào chìm đắm rất nhiều, quân mai phục đổ ra đánh úp, quân giặc chết nhiều vô kể và thất bại thảm hại, không còn dám quấy nhiễu nữa. (Dấu tích bãi đá ở Thác Hàn vẫn còn cho đến ngày nay).
Người con ái ngồi trên kiệu võng về báo mộng cho tướng quân Lê Thọ Vực đêm hôm ấy là con gái Ngọc Hồng thượng đế (Công chúa Mai Hoa), nay gọi là Cô Ba hoặc Cô Bơ thoải phủ đền Ba Bông. Còn người báo mộng hiến kế để tướng quân phá giặc là “Đệ Tam Thủy Tiên Thánh Mẫu Bạch Ngọc Hồ Trung Xích Thủy Tân Xích Lân Long Nữ” hay còn gọi là Mẫu Đệ Tam, Mẫu Thoải, Mẫu Hàn Sơn đều là một. Sau đó nhà vua đã cho nhân dân trong vùng lập đền thờ Nằm trong cụm Di tích danh lam thắng cảnh Đền Hàn Sơn Mẫu Thoải Phong Mục, đền Ba Bông (còn gọi là đền cô Ba, cô Bơ).
Lịch sử hình thành phát triển Đền Hàn Sơn
Hiện nay có 2 nơi thờ Mẫu Thoải Đệ Tam là Đền Hàn Sơn Phong Mục (hay Hàn Sơn Linh Từ) là Đền chính thuộc làng Phong Mục, xã Châu Lộc cũ (nay là xã Triệu Lộc), huyện Hậu Lộc và Đền thờ vọng Hàn Sơn tại thôn Chí Phúc, xã Hà Sơn, huyện Hà Trung. Đền Hàn Sơn Phong Mục thuộc làng Phong Mục, xã Châu Lộc cũ (nay là xã Triệu Lộc), huyện Hậu Lộc đã được Nhà nước xếp hạng Di tích thắng cảnh cấp tỉnh năm 1994. Vào năm 2012 chính quyền và nhân dân huyện Hà Trung đã đại diện khởi công san lấp mặt bằng, xây dựng và trùng tu lại Đền Mẫu Hàn Sơn khang trang như ngày nay.
Lễ Hội Đền Hàn Sơn Mẫu Thoải Phong Mục Thanh Hóa ngày nào năm 2024
Lễ hội Hàn Sơn, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa sẽ diễn ra từ ngày 1/6/ âm lịch đến ngày chính hội 12/6 âm lịch hàng năm. Sự kiện rước kiệu bóng cô Bơ từ Đền Ba Bông về chầu Thánh Mẫu Thoải Đệ Tam tại Đền Hàn Sơn Mẫu Thoải và rước cô Bơ về lại là hoạt động chính được người dân du khách gần xa rất quan tâm. Từ trước đến nay chính kỳ lễ hội, trên bộ người kín như nêm, cờ súy rợp trời, dưới sông thuyền về như mắc cửi, đủ mọi sắc màu, chiêng trống rộn vang làm náo nhiệt cả một vùng núi sông, trời đất. Vậy nên, có câu ca rằng:
“Dù ai buôn đâu bán đâu
Hội Hàn tháng sáu nhắc nhau cùng về
Dù ai buôn bán trăm nghề
Mười hai tháng sáu cũng về Hàn Sơn”.
Kiến trúc Đền Hàn Sơn Mẫu Thoải Phong Mục, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa
Văn Khấn Mẫu Thoải Đền Hàn Sơn Phong Mục Thanh Hóa
Nam mô a di đà phật !
Nam mô a di đà phật !
Nam mô a di đà phật !
Con thành tâm kính lạy:
- Đức Ngọc Hoàng Huyền Thượng đế
- Đức Đệ nhất thiên tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh công chúa,
- Đức Đệ nhị thượng thiên cao sơn triều Mường Sơn tinh công chúa Lê Mại Đại Vương
- Đức Đệ tam thoải phủ Xích Lân Long Nữ Công Chúa
- Đức Đệ tứ khâm sai quyền cai bốn phủ
- Tứ phủ vạn linh.
Hôm nay là ngày …………………..
Tín chủ con là ……………………..
Ngụ tại:……………………………
Cùng toàn thể gia chung nhất tâm nhất lễ đến trước phủ/đền/điện….. chấp tay kính lễ khấu đầu vọng bái. Kính dâng lễ vật, sớ mỏng tâm thành cúi xin các ngài xét thương gia hộ độ trì cho gia đình chúng con già được mạnh khỏe, trẻ được bình an, được vạn sự bình an, tứ thời được bình an, cầu tài đắc tài, cầu lộc đắc lộc, cầu bình an đắc bình an.
Nam mô a di đà phật! (3 lần)
